moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Na straży historii

Upamiętnienie węgierskich żołnierzy, którzy pomagali powstańcom warszawskim, poszukiwania pozostałości po ostatniej bitwie Żelaznej Dywizji z września 1939 roku, odnalezienie szczątków żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) pomordowanych przez Sowietów oraz organizacja obchodów 80. rocznicy bohaterskich walk w obronie Wizny – to niektóre tegoroczne plany Stowarzyszenia „Wizna 1939”.

– Nasz cel to przywracanie pamięci o bohaterskich żołnierzach, dziś często zapomnianych, odnajdywanie ich mogił, godne pochowanie i upamiętnienie ich walki – mówi kpt. Marcin Sochoń, wiceprezes wołomińskiego Stowarzyszenia „Wizna 1939”, a jednocześnie oficer sekcji wychowawczej Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki w Zegrzu.

W tym roku Stowarzyszenie planuje przeprowadzenie kilku akcji poszukiwawczych. Z pierwszymi pracami chcą ruszyć już na wiosnę. Wówczas pasjonaci historii wspólnie z ekipą programu „Było, nie minęło – Kronika Zwiadowców Historii”, będą poszukiwać w pobliżu Warszawy zapomnianych mogił żołnierzy węgierskich.

Dwa bratanki

Węgrzy – choć oficjalnie pozostawali w sojuszu z Niemcami – potajemnie wspierali Polaków, także podczas powstania warszawskiego. Przepuszczali przez swoje pozycje partyzantów, ostrzegali o planowanych atakach niemieckich, przekazywali leki, żywność, broń i amunicję. Zdarzały się także dezercje i przyłączanie się Węgrów do jednostek powstańczych. Część sprzyjających Polakom Węgrów zginęła podczas walk lub została rozstrzelana przez Niemców, a ich groby znajdują się m.in. w Podkowie Leśnej, Raszynie czy Markach. – Takich mogił jest więcej, także w lasach w okolicach Ossowa, Ząbek i Wołomina, od mieszkańców mamy przekazy o trzech takich miejscach, ale może być ich więcej – mówi kpt. Sochoń.

Członkowie Stowarzyszenia chcą te prowizoryczne mogiły odszukać, otoczyć opieką, a w niektórych przypadkach ekshumować szczątki węgierskich żołnierzy i pochować ich na cmentarzu w Wołominie. – Naszą inicjatywę popiera resort obrony Węgier – zaznacza wiceprezes.

Ekipa Stowarzyszenia będzie też kontynuować poszukiwania rozpoczęte w poprzednich latach w gminie Andrzejewo w województwie mazowieckim. Na tamtejszych terenach we wrześniu 1939 roku ostatnie walki stoczyła 18 Dywizja Piechoty zwana Żelazną. Polscy żołnierze, otoczeni przez nieprzyjaciela na polach Andrzejewa i Łętownicy 12 września, bezskutecznie próbowali przerwać niemieckie okrążenie.

Pasjonaci historii szukają na tych terenach militariów i śladów walk pozwalających ustalić przebieg bitwy, miejsca, w których żołnierze próbowali się przebijać i gdzie ginęli. – To ostatni moment, aby zarejestrować opowieści i wspomnienia miejscowej ludności oraz zabezpieczyć znajdujące się w ziemi pozostałości po bitwie – tłumaczy oficer. Notabene, powstająca w Siedlcach 18 Dywizja Zmechanizowana dziedziczyć będzie tradycje przedwojennej jednostki. Stowarzyszenie chce nawiązać stałą współpracę z jednostką.

Mogiły w lasach

Dotychczas podczas prac prowadzonych od 2017 roku w ramach wspólnego projektu Stowarzyszenia i gminy Andrzejewo znaleziono m.in. łuski od naboi, części polskiego nieśmiertelnika, a pod koniec listopada 2017 roku natrafiono na zbiorową mogiłę dziesięciu polskich żołnierzy. Okazało się, że nie byli to obrońcy z 1939 roku, ale ochotnicy 201 Pułku Piechoty, którzy 4 sierpniu 1920 roku stoczyli pod Paprocią i Pęchratką koło Zambrowa bitwę z bolszewikami. Dzięki pracy członków Stowarzyszenia szczątki żołnierzy ekshumowano i pochowano w kwaterze wojennej na cmentarzu w Szumowie koło Zambrowa.

– Chcemy dalej prowadzić prace terenowe w miejscu bitwy z 1920 roku, spodziewamy się znaleźć tam pozostałości po walkach z bolszewikami oraz kolejne miejsca spoczynku polskich żołnierzy – mówi kpt. Sochoń. Jak dodaje, ekspedycje poprzedzone są kwerendą archiwalną oraz rozmowami z okolicznymi mieszkańcami i poszukiwaniem lokalnych przekazów dotyczących zapomnianych polskich mogił.

Kolejny projekt, który Stowarzyszenie chciałoby kontynuować, to poszukiwania żołnierzy 4 kompanii Batalionu Fortecznego „Sarny” Korpusu Ochrony Pogranicza w miejscowości Tynne na terenie obecnej Ukrainy. Żołnierze ci po 17 września 1939 roku przez kilka dni stawiali opór sowieckiemu najeźdźcy. Kilkuset z nich zginęło, a część wziętych do niewoli Polaków została rozstrzelana przez Sowietów w nieznanym miejscu.

Pasjonaci historii i wolontariusze ze straży granicznej podczas wcześniejszych ekspedycji zlokalizowali prawdopodobne miejsca rozstrzelania Polaków, a w 2015 roku odnaleźli pierwsze szczątki polskich żołnierzy. – Teraz chcielibyśmy tam wrócić, odszukać prochy kolejnych Polaków rozsiane po lasach i godnie ich pochować, wszystko jednak zależy od zgody strony ukraińskiej na nasze prace – mówi wiceprezes.

Stowarzyszenie w tym roku planuje też zorganizować, m.in. wspólnie z gminą Wizna, szczególnie uroczyste obchody 80. rocznicy obrony odcinka „Wizna”. Polska załoga pod dowództwem kpt. Władysława Raginisa od 7 do 10 września 1939 roku w nierównej walce stawiała tam opór siłom XIX Korpusu Pancernego gen. Heinza Guderiana. – Zamierzamy w szczególny sposób uczcić pamięć obrońców Wizny oraz poległych oficerów: kpt. Raginisa i por. Stanisława Brykalskiego, dowódcy artylerii, ale na razie nie chcemy zdradzać szczegółów naszych planów – dodaje kpt. Sochoń.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Arch. Stowarzyszenia Wizna 1939

dodaj komentarz

komentarze


Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
 
Transformacja dla zwycięstwa
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wybiła godzina zemsty
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Aplikuj na kurs oficerski
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Ostre słowa, mocne ciosy
Setki cystern dla armii
Od legionisty do oficera wywiadu
Jesień przeciwlotników
Olympus in Paris
Olimp w Paryżu
„Szczury Tobruku” atakują
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Jaka przyszłość artylerii?
Święto podchorążych
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Norwegowie na straży polskiego nieba
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Karta dla rodzin wojskowych
Mniej obcy w obcym kraju
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Transformacja wymogiem XXI wieku
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Terytorialsi zobaczą więcej
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Co słychać pod wodą?
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Zmiana warty w PKW Liban
Zyskać przewagę w powietrzu
Pożegnanie z Żaganiem
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Czworonożny żandarm w Paryżu
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Bój o cyberbezpieczeństwo
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Polskie „JAG” już działa
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO