moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Rapallo, czyli obalanie wersalskiego ładu

Sto lat temu, 16 kwietnia 1922 roku, Niemcy i sowiecka Rosja zawarły układ we włoskim Rapallo. Zrzekły się w nim wzajemnych wojennych roszczeń finansowych i nawiązały wymianę gospodarczą. Później dołączono do umowy tajny aneks o współpracy wojskowej, będący pierwszym naruszeniem ustaleń pokojowych z Wersalu.


Podpisanie układu w Rapallo. kanclerz Rzeszy Joseph Wirth, Walther Rathenau oraz delegacja sowiecka Leonid Krasin, Gieorgij Cziczerin oraz Adolf Joffe.

Porządek po I wojnie światowej ustalił traktat pokojowy zawarty w Wersalu w 1919 roku. W niekorzystnej sytuacji znalazły się, niebiorące udziału w obradach, Niemcy i Rosja. Niemcom, uznanym za winne wywołania światowego konfliktu, narzucono obowiązek zapłaty wysokich odszkodowań wojennych oraz nałożono na nie ograniczenia dotyczące wielkości armii i dalszych zbrojeń. Z kolei Rosja, w której po rewolucji październikowej i wojnie domowej władzę przejęli bolszewicy, znajdowała się w zapaści gospodarczej i izolacji politycznej.

Szansą na zmianę tej sytuacji miała być rozpoczęta 10 kwietnia 1922 roku międzynarodowa konferencja gospodarcza w Genui we Włoszech. – Jej celem było omówienie problemów powojennej Europy oraz włączenie do dyskusji na temat przyszłości kontynentu Niemiec i Rosji, a także przerwania ich izolacji – mówi dr Tomasz Zieliński, historyk zajmujący się okresem I wojny światowej.

W trakcie obrad delegacje niemiecka i rosyjska w tajemnicy przed innymi krajami spotkały się 16 kwietnia w miejscowości Rapallo w pobliżu Genui. Tam traktat polityczno-gospodarczy podpisali Walther Rathenau, minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej, jak wówczas nazywały się Niemcy, i Georgij Cziczerin, rosyjski ludowy komisarz spraw zagranicznych Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej.

Najważniejszymi postanowieniami traktatu były: rezygnacja obu państw z wzajemnych roszczeń finansowych za szkody wojenne, nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Niemcami a Rosją oraz ustalenie zasady najwyższego uprzywilejowania we wzajemnych stosunkach gospodarczych.

Układ był wstępem do dalszych rozmów. – Ich rezultatem był podpisany w lipcu tego roku tajny aneks o współpracy wojskowej – dodaje historyk. Na mocy porozumienia Sowieci udostępnili Niemcom poligony nad rzekami Wołgą i Kamą. Z kolei Niemcy udzielili Rosji kredytów na rozwój Armii Czerwonej, wspierali też rozbudowę sowieckiego przemysłu zbrojeniowego. Oba kraje miały też wymieniać między sobą wojskowych wykładowców.

Układ w Rapallo i jego klauzula były korzystne dla obu stron. Oba kraje wyszły z międzynarodowej izolacji, w której utrzymywała je polityka państw zachodnich, i rozwinęły swoje potencjały wojskowe. Niemcy w myśl traktatu wersalskiego nie mogli posiadać m.in. broni pancernej i lotniczej. – Teraz dzięki układowi rozpoczęli potajemnie na sowieckich poligonach testy uzbrojenia i szkolenia kadry tych rodzajów wojsk – wyjaśnia dr Zieliński. Dało to początek późniejszej odbudowie armii. Ponadto Niemcy zyskali w Rosji ogromny rynek zbytu dla swoich towarów i źródło dochodów, które pozwoliły na ich rozwój gospodarczy i militarny.

Dla Rosji sowieckiej nawiązanie oficjalnych kontaktów z Niemcami, jako pierwszym z krajów europejskich, oznaczało symboliczne uznanie legalności rządu sowieckiego i było pierwszym krokiem do otwarcia kraju na Europę. Rosja otrzymała też od Niemiec dostęp do nowoczesnych technologii przemysłowych i zastrzyk finansowy w postaci kredytów.

Ustalenia z Rapallo były zaskoczeniem dla pozostałych krajów europejskich. Najbardziej niezadowolona z omijania postanowień traktatu wersalskiego była Francja, która otrzymywała z Niemiec duże odszkodowania wojenne. Z kolei w Polsce obawiano się, że nawiązana współpraca pomiędzy byłymi zaborcami może zostać skierowana przeciwko naszemu krajowi. – Zdaniem niektórych historyków układ w Rapallo był wstępem do paktu Ribbentrop-Mołotow, jest to jednak moim zdaniem za daleko posunięte stwierdzenie – uważa historyk. Jak tłumaczy, wówczas nikt, w tym rządzący Niemcami i Rosją, nie planował podpisania 17 lat później porozumienia o napaści na Polskę i podziale jej terytorium.

– Na pewno porozumienie z Rapallo było pierwszym krokiem do podważenia powersalskiego ładu w Europie – mówi dr Zieliński. Układ pokazał Niemcom, że można znosić narzucone ograniczenia, co wpłynie na rozwój ich kraju. – Naziści po dojściu do władzy w latach trzydziestych XX wieku całkowicie te wersalskie ustalenia odrzucili – dodaje.

AD

autor zdjęć: Wikipiedia

dodaj komentarz

komentarze


Great Game of Interests
 
Dobre starty lekkoatletów CWZS-u w hali
Rusza program „Szpital Przyjazny Wojsku”
Następca amunicji 5,56 mm
„Husarz" w rękach Polaka
Polacy i Kanadyjczycy szkolą ukraińskich żołnierzy
Wspólna misja – bezpieczeństwo
Nie żyje Juliusz Kulesza „Julek”
Oni już wygrali
„Feniks” z pomocą dla… przedszkolaków
Niepokonani!
Polscy żołnierze wracają na zimowe wojskowe igrzyska
Wojna w boksie
Cel: odbudować i być gotowym na zagrożenia
Jałta. Symbol zdrady
Opanować miasto wspólnymi siłami
Wojsko szkoli z zarządzania kryzysowego
Bezpieczeństwo jest najważniejsze
Polska oferta zbrojeniowa dla Ukrainy
Znaki do zmiany. Ze względu na tradycję i bezpieczeństwo
Na „nieludzką ziemię”
Bezpieczeństwo na Bałtyku
Polska nie zawiesza współpracy z Koreą Południową
Po medale w sprincie drużynowym
Zbrojeniowa misja gospodarcza
11 lat walki o zdrowie. Pomóżmy Antosi rozwijać się lepiej
Świeże siły w Jasionce
Marynarze i komandosi zwalczają dywersję na morzu
Eksperyment OM, czyli 10 Brygada Kawalerii
Nowelizacja prawa lotniczego – MON chce listy wysokich budynków
Kawalerzysta z Battle of Britain
Niezwyciężeni na start!
Zmiany w zadaniach korpusu czy kontynuacja?
Dariusz Łukowski pokieruje BBN-em
Eurokorpus na czele grupy bojowej UE
Święto żołnierzy AK już za tydzień!
„Aleo Mout”, czyli odzyskać miasto
Liczymy na medale!
Wojsko podsumowało 2024 rok
Europa chce wydawać na obronność więcej i… racjonalniej
Przetrwać w lodowatej wodzie
What Can Europe Do?
Zapomniana historia w Hohenfels
Siedząc na krawędzi
Koreański koncern zaprzecza medialnym doniesieniom
Invictus Games. Zawody inne niż wszystkie
Parośla – laboratorium zbrodni
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Posłowie o wojskach medycznych
Generacje obok siebie
Broń, która niszczy radary wroga
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Z misją wracają do Rumunii
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Służby badają okoliczności samobójstwa żołnierza
Pilnujemy bezpieczeństwa na Bałtyku
AI pod kontrolą
Bałtyk pod strażą
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Śmierć zagończyka
Przez uchylone okno
Początek zmagań na Invictus Games

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO